“En hayırlınız kadınlarına karşı
ahlâken en hayırlı olanlarınızdır.”
Tirmizî, Radâ`, 11
Kur’ân-ı Kerîm’de peygamberlerin, ümmetlerine örnek olabilmeleri için evlendikleri, çoluk çocuk sâhibi oldukları şöyle bildirilir:
“Biz senden evvel de Resûller gönderdik, onlara da zevceler ve çocuklar verdik.” (er-Ra‘d 13/38)
Tıpkı diğer peygamberler gibi Resûlullah -sallallâhu aleyhi ve sellem- de, beşer olmasının gereği evlenmiş, herkese örnek teşkil edecek huzurlu bir âile hayatı yaşamış ve bir efendinin hanımına, bir babanın çocuklarına karşı nasıl muâmele etmesi gerektiğini en güzel şekliyle kendi hayatında göstermiş, âile fertlerinin hak ve vazifeleri hususunda esaslar ortaya koymuştur. Sevgili Peygamberimiz’in ortaya koyduğu şu umumî kıstas, sağlam ve huzurlu bir âile kurmaya kâfi geleceği gibi, faziletli bir cemiyetin de temel taşıdır:
“Mü’minlerin îmân bakımından en mükemmeli, ahlâkı en iyi olanıdır. En hayırlınız ise; kadınlarına karşı ahlâken en hayırlı olanlarınızdır.” (Tirmizî, Radâ` 11; Ebû Dâvûd, Sünnet, 15)
Muâviye bin Hayde -radıyallahu anh- şöyle anlatır:
– Yâ Resûlallah! Kadınlarımızın bizim üzerimizdeki hakkı nedir? diye sordum.
Efendimiz şöyle buyurdu:
“– Yediğiniz ölçüde yedirmek, giydiğiniz seviyede giydirmek, yüzlerine vurmamak, yaptıkları işin ve kendilerinin çirkin olduğunu söylememek, onları yataklarında yalnız bırakmak gerekirse bu işi sâdece evde yapmaktır.” (Ebû Dâvûd, Nkâh, 40-41; İbn-i Mâce, Nikâh, 3)
Âile reisliği, fazilet ve sevâbı kadar aynı zamanda mesuliyeti de büyük olan bir iştir. Gereğince yapılmadığında hanım ve çocukların mağduriyetine sebep olur. Âile yuvası dağılan çocukların ise güzel bir şekilde terbiye edilip cemiyete kazandırılması çoğu zaman mümkün olmamaktadır. Bu sebeple ciddî bir sorumluluğu gerektiren âile reisliği hususunda Fahr-i Kâinât -sallallâhu aleyhi ve sellem- Efendimiz’in hayatından nümûneler almamız zarûrîdir. Âlemlerin Efendisi’nin âilesine karşı muâmelesinden tesbit ettiğimiz bazı esasları şöylece hülâsa etmek mümkündür: